ဘာစီလီကာ၊ ကက္သီျဒရယ္ႏွင့္ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းမ်ား

ခရစ္ယာန္ဘာသာတရားႏွင့္ ကုိးကြယ္ရာဗိသုကာအေဆာက္အအုံေတြကုိ ေရာက္ဖူးၾကမွာပါ။ ဤကုိးကြယ္ရာဗိသုကာအေဆာက္အအုံမ်ားဟာလည္း ကမၻာတ၀ွမ္းလုံး ေနရာအႏွံ႔မွာ ပုံစံမ်ိဳးစုံႏွင့္ ထြန္းကားလာခဲ့ၾကသည့္အတြက္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းအျဖစ္သာ ဗဟုသုတရွိေနၾကပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေတြရဲ႕၀တ္ျပဳကုိးကြယ္ရာ အေဆာက္အအုံတစ္ခုထဲကုိ ၀င္လုိက္တာနဲ႔ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းဆုိ (church) ဆုိတာ လူတုိင္းလုိလုိသိၾကပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း သမုိင္းအစဥ္လာႏွင့္ရပ္တည္လာခဲ့ၾကသည့္ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္ႏွင့္ ေအာ့သုိေဒါ့စ္ဘုရားေက်ာင္းၾကီးေတြရဲ႕ ကြာျခားမႈ႔ေလးေတြကုိေတာ့ ခြဲျခားႏုိင္သည့္ ဗဟုသုတနဲေနၾကပါလိမ့္မယ္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ကက္သလစ္အသင္းေတာ္အတြင္းရွိ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းမ်ားကုိ ဘာစီလီကာ၊ ကက္သီျဒရယ္ႏွင့္ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းအျဖစ္ ကြာျခားတာေလးေတြကုိ ဗဟုသုတအျဖစ္ ေ၀မွ်လုိပါတယ္။

ပထမဦးဆုံး ဘာစီလီကာအေၾကာင္းကုိ မသြားခင္၊ ကက္သီျဒရယ္အေၾကာင္းကေနစရင္ ပုိျပီးရွင္းပါလိမ့္မယ္။ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္အတြင္းမွာ Diocese ဆုိတဲ့ သာသနာနယ္မ်ားခြဲျခားျပီး စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ ထုိသာသနာနယ္တစ္ခုဆီတုိင္းမွာ ဆရာေတာ္တစ္ပါး (လုိအပ္လွ်င္ လက္ေထာက္ဆရာေတာ္မ်ား)သာအုပ္ခ်ဳပ္ဦးေဆာင္ျပီး ရဟန္းေတာ္မ်ားအားျဖင့္ parish သာသနာစုေလးေတြကုိ ဦးစီးဦးေဆာင္မႈ႔ျပဳပါတယ္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ သာသနာနယ္တစ္ခုမွာ ဆရာေတာ္တစ္ပါးသာရွိသည့္အတြက္ ဆရာေတာ္ေက်ာင္းထုိင္သည့္ေနရာ၊ သာသနာတစ္ခုဆီ၏ဗဟုိဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းၾကီးကုိ ကက္သီျဒရယ္ၾကီးဟု ေခၚပါတယ္။ ထုိေၾကာင့္ သာသနာနယ္တစ္ခုဆီမွာ ကက္သီျဒရယ္ၾကီး တစ္ခုသာရွိျပီး က်န္သည့္ကုိးကြယ္ရာေက်ာင္းေတာ္ၾကီးေတြကေတာ့ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္သားစရာကေတာ့ သာသနာနယ္တစ္ခုဆီအတြင္းမွာရွိတဲ့ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းမ်ားထဲမွာမွ ဆရာေတာ္ၾကီးေက်ာင္းထုိင္သည့္၊ သာသနာ႔ဗဟုိဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းကုိ ကက္သီျဒရယ္ဟု ေခၚဆုိပါတယ္။ ထုိကက္သီျဒရယ္ဟာ ၾကီးမားသည့္ေက်ာင္းေတာ္ျဖစ္လွ်င္မွျဖစ္မည္၊ ခမ္းနားထည္၀ါဆုံးျဖစ္လွ်င္မွျဖစ္မည္ - အဓိကမက်ပါဘူး။ ကက္သီျဒရယ္ဆုိသည့္ ေ၀ါဟာရဟာ လာတင္ဘာသာစကားမွလာျပီး ထုိင္ခုံဟု အၾကမ္းအားျဖင့္အဓိပၸာယ္ရျပီး သမုိင္းမွာ ဆရာေတာ္လုိသြန္သင္အုပ္ထိန္းသူသာလွ်င္ ထုိင္ခုံျဖင့္ထုိင္ျပီး က်န္သည့္တရားနာအားလုံးဟာ မတ္တတ္ရပ္၍ တရားနာရသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ကက္သီျဒရယ္ဆုိတာ ဆရာေတာ္ထုိင္သည့္ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးဟု အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။

ဘာစီလီကာဆုိတာကေတာ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ရခက္ပါတယ္။ ဗိသုကာအေနျဖင့္ေတာ့ ဘာစီလီကာဆုိတာ ေရာမအင္ပါရာဗိသုကာအေမြျဖစ္ပါတယ္။ ေရာမေခတ္ကာလအတြင္းကတည္းက ဘာစီလီကာၾကီးေတြကုိ အင္ပါရာမင္းျမတ္ေတြ ေဆာက္လုပ္ေနထုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆုိလွ်င္ေတာ့ ဘာစီလီကာဆုိတာ အင္ပါရာမင္းေတြရဲ႕ နန္းသုံး ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားသည့္ ခမ္းမေဆာင္ၾကီးပါ။ အလြန္တရာၾကီးမားျပီး အခ်ိဳးစားက်က်ႏွင့္ တခမ္းတနားတည္ေဆာက္ထားသည့္ သြားလမ္းသုံးလမ္းပါျပီး မ်က္ႏွာက်က္ျမင့္မားသည့္ ခမ္းမေဆာင္ၾကီးပင္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလးရာစုမွာေတာ့ ေရာမအင္ပါရာ ကြန္စတန္တီႏုိမွ ခရစ္ယာန္ဘာသာတရားကုိ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္းရပ္တန္႔ကာ တရား၀င္၀တ္ျပဳကုိးကြယ္ေစခဲ့ျပီးေနာက္မွာေတာ့ ထုိအင္ပါရာမင္း၏မ်က္ႏွာသာေပးမႈ႔ႏွင့္အတူ ခရစ္ယာန္ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားက ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းေတာ္ၾကီးအခ်ိဳ႔ကုိ ထုိဘာစီလီကာမ်ားအား အတုယူကာ တည္ေဆာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အထူးသဒၶါၾကည္ညိဳထုိက္သည့္ေနရာမ်ား၊ သာသနာ၏အထူးဂုဏ္ျပဳထုိက္သည့္ ရဟႏၶာၾကီးမ်ား၏ ေနရာမ်ားကုိ ဘာစီလီကာအျဖစ္ေဆာက္လုပ္ကာ ဂုဏ္ျပဳလ်က္ရ်ိပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားဖူးေနရာမ်ားတြင္ ခရစ္ေတာ္၊ မယ္ေတာ္မာရိယာမွအစ ရဟႏၶာသူေတာ္စင္ၾကီးမ်ား၏ အသုံးအေဆာင္တစ္ခုခု၊ Relic (ပဌနာ)တစ္ခုခု ထားရွိျပီး ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီးမွ ဘာစီလီကာၾကီး၊ ဘာစီလီကာငယ္ စသျဖင့္ ေခါင္းစီးတပ္ေပးပါတယ္။ ထုိ႔အတူ ျပင္သစ္ျပည္မွ လုဒ္ျမိဳ႕လုိ၊ ေပၚတူဂီမွ ဖာတီမာရြာလုိ တန္ခုိးေတာ္မ်ားျဖစ္ေပၚရာေနရာေတြမွာလည္း ဘာစီလီကာမ်ားေဆာက္လုပ္ကာ အထူးသဒၶါၾကည္ညိဳမႈ႔မ်ားေပးေစပါတယ္။ ထုိ႔ေနာက္ Shrine ဟူ၍ ဘုရားဖူးေနရာအျဖစ္လည္း ၎၏စံခ်ိန္စံႏႈန္းမ်ားမွီေသာအခါ ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီးမွ တရား၀င္သတ္မွတ္ေၾကျငာေပးပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ကမၻာႏွင့္ခ်ီ၍ တန္ခုိးေတာ္မ်ားျဖစ္ေပၚေနသည့္အတြက္ အခ်ိဳ႔ေနရာေတြမွာ ေဒသခံေတြသာသိတဲ့ ဘုရားဖူးေနရာေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိေနပါတယ္။

ကမၻာတ၀ွမ္းလုံးမွာ ဘာစီလီကာငယ္ေပါင္း ၁၄၀၀ေက်ာ္ရွိျပီး ၎တုိ႔ထဲမွ ၅၂၇ ဘာစီလီကာငယ္ဟာ အီတလီတႏုိင္ငံတည္းမွာပင္ ရွိေနပါတယ္။

မေနာေအာင္